Een dag die de verschillen en overeenkomsten viert. een dag met muzikanten, slingers, dansers en een beetje extra bloot in de boot. Een feestelijke dag voor iedereen. Een dag die een positieve impuls geeft aan de bewustwording en acceptatie van seksuele en genderdiversiteit. En een dag die in bittere ernst aandacht vraagt voor het geweld tegen de LHBTI+-gemeenschap. Roze zaterdag, de oudste pride van Nederland, komt 16 oktober naar Leeuwarden!
Gay Power!
Op de laatste zaterdag van juni 1969 braken er in New York rellen uit nadat politie wederom de homobar Stonewall Inn binnenviel. Na jaren van treiteren en geweldplegingen besloot de LHBTI+-gemeenschap om terug te vechten. Een georganiseerde strijd voor de rechten voor de gaycommunity volgt, met de allereerste Gay Pride in 1070 als hét ultieme tegengeluid dat de hele wereld overgaat.
Vanuit Nederland blijft het echter, op een aantal kleine demonstraties na, nog aardig stil. Wel protesteren ruim honderd jonge mannen en vrouwen in 1969 op het Binnenhof in Den Haag tegen het zogenaamde ‘homoseksuelen-artikel’, 248bis. Het artikel maakt seksueel contact tussen een jongen van 20 en een jongen van 27 strafbaar.
Op 25 juni 1977 wordt er voor het eerst een grote, kleurrijke demonstratie gehouden in Amsterdam; de Internationale Homobevrijdings- en Solidariteitsdag, de voorloper van de Nederlandse Gay Pride Parade zoals we deze nu kennen. Maar op 14 april 1979 laat de Nederlandse LHBTI+-gemeenschap écht luid en duidelijk van zich horen. Bisschopsstad Roermond vormde op deze dag het toneel voor de eerste grote homodemonstratie in Nederland.
Aanleiding was de uitspraak van bisschop Gijsen. Volgens hem zouden homoseksuelen geen volwaaardige leden van de Katholieke Kerk kunnen zijn. Gé van der Aa, katholiek én homoseksueel, besloot op deze negatieve uitlatingen te reageren en organiseerde samen met actiegroep ROZA een grootschalige protestdemonstratie.
De dag van dit protest in Roermond viel in de Goede Week, de tijd dat katholieken Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag vieren. Het begrip Roze Zaterdag was geboren. Sindsdien bewaakt en beschermt Stichting Roze Zaterdagen Nederland de formule van Roze Zaterdag.
Op de goede weg
Ook in Fryslân bleef het daarna niet meer stil. Op 3 mei 1980 vond in Leeuwarden de grootste homodemonstratie ooit van de provincie plaats. Gooitsen Eenling, cultuurrecencent bij de Leeuwarder Courant en oud-columnist voor de Gaykrant, was hierbij. Hij schreef: “Tijdens de homodemonstratie in Leeuwarden werden de deelnemers uitgescholden en bespuugd. Er is veel ten goede gebeurd binnen onze regenboogfamilie, maar er moet nog een hoop gebeuren voordat iedereen die anders is mag zijn wie hij, zij of die wil zijn. Op 16 oktober zal ik er dus weer bij zijn. Om te vieren dat we anders zijn, maar ook om op te komen voor de gelijkwaardigheid van al die anderen.”
