Acteren, vrijwel elke dag! Scènes spelen óf zelf bedenken, oefenen, verhalen zoeken… Wat wil ík vertellen? En hoe? Voor beginnende acteurs is Neushoorn overdag letterlijk een inspirerende speeltuin voor hun opleiding aan het Friesland College. Maar het gaat er ook serieus aan toe. Als je van acteren je vak wilt maken, moet je tegen een stootje kunnen. En ook als je later wat anders gaat doen, heb je hier veel geleerd.
Maurice Jonkers was best verlegen, toen hij vorig jaar begon aan de acteursopleiding. Zestien jaar oud was hij, met niet zo’n hele fijne tijd achter de rug in het vmbo in Zwolle. Vijf jaar speelde Maurice bij theatergroep The Young Ones. Met plezier, maar comfortabel voelde ’t nooit. ‘Ik had weinig zelfvertrouwen.’ En nu? ‘Ik ben niet meer bang om iets te doen of te zeggen. Je geeft jezelf hier voortdurend bloot.’ Zo werkt dat bij de acteursopleiding van D’Drive, de school voor de creatieve industrie van het Friesland College: doen en hiervan leren, met je schoolgenoten en met begeleiding van inspirerende studenten en docenten.
24/7
‘Je krijgt hier als student 24/7 een spiegel voorgehouden. Wat doe je? Waarom doe je dit? Kan het anders? Was dit goed genoeg?’ Job de Roo (27) weet dat hij onder studenten bekend staat als de grappige maar strenge docent van de acteursopleiding. ‘Bij lessen gaan we net zo lang door tot alles klopt. Je moet er in dit vak altijd voor zorgen dat ’t voor elkaar komt, anders red je ’t niet.’ De concurrentie is groot. Je moet dus goed zijn én een domper kunnen verwerken, als je weer eens wordt afgewezen voor een rol. Ambitie heb je nodig. Maar dan wel de gezonde ambitie, gericht op groeien in het vak. Job: ‘Bij audities voor deze school hoor je toch nog geregeld dat jongeren vooral willen acteren om beroemd te worden. Dat Hollywood het grote doel is, terwijl ze zelden of nooit een theater van binnen hebben gezien. Tja, dan ben ik er eigenlijk wel klaar mee…’ Groeien, beter worden, vrijer, creatiever… Daar draait het om in de acteursopleiding!
100 procent
‘Je krijgt hier constant feedback op wat je doet’, merkt Demi Teuben. Ze komt van Ameland, waar ze op de kleine Burgemeester Walda School wel eens wat aan toneel deed. En ja, de eindmusical op de basisschool was leuk en ze deed weleens wat stukjes in de familie, met haar nichtjes. Maar de vonk sloeg pas echt over, toen ze in een zogeheten beleefdag van het Friesland College kennismaakte met de opleiding in Neushoorn. ‘Ik wist meteen dat ik hier 100 procent voor wilde gaan.’ En nu? ‘Ik ben nog nooit zo veranderd als in die anderhalf jaar hier op school. Vroeger dacht ik vaak: wat zullen anderen van me vinden… Inmiddels heb ik geleerd dat het leerzaam is om ook eens ‘op je bek’ te gaan. Dat gebeurt natuurlijk best eens.’ En ja, natuurlijk is spelen en mooie stukken maken met andere studenten en de docent vaak ook hartstikke leuk en uitdagend. Job de Roo is ‘drie dagen in de week docent en vijf dagen actief als theatermaker’, zoals hij het zelf omschrijft. Hij werkt hard aan mooie voorstellingen, liefst in locatietheater met onder meer meiden en later ook jongens in opvangcentrum Fier, gevangenis De Marwei en nu als coregisseur van De Joodse Bruiloft, naar het boek van Auke Zeldenrust. ‘Ik zoek het graag buiten het theater, waar het publiek vaak in stoelen zit te kijken naar wat de acteurs doen. Het is spannender, als een stuk wat dichterbij komt.’
Een echt vak
Theater maken is een vak. Acteren is ook een vak, waar je hard in moet werken om goed te worden. Job stoort zich dan ook enorm aan het beeld dat de acteursopleiding een ‘pretopleiding’ zou zijn, waar je wat jaartjes kunt aanklooien en er dan verder niks mee kunt. Goed, in de praktijk komen weinig studenten later écht terecht in het werk. Job: ‘Als mbo’er kom je zelfs al vaak niet toe aan audities’. Maar een overgrote meerderheid van de studenten stroomt door naar het hbo. Zo begon Job zelf in het mbo, ging verder in de opleiding docent drama aan de NHL en heeft van theater nu zijn vak kunnen maken. Die route volgen meer studenten. ‘Als je net als ik vroeger graag deze richting op wilt’, zegt Job, ‘word je doodongelukkig als zo’n weg via het mbo niet meer mogelijk is.’ Bovendien: met het mbo-diploma kun je nog alle kanten op. Zo heeft Demi al voor ogen dat ze straks verder wil in de richting van de toegepaste psychologie. Dat past prima, weet ze: ‘Ik leer mezelf hier heel goed kennen.’ En later zoekt ze ’t wellicht in de creatieve therapie, met alles wat ze nu al leert. Dan is Job tevreden. ‘Als studenten hun eigen kracht en talent omarmen, ben ik als docent gelukkig.’ En dat kan straks alleen maar mooier worden, als de acteursopleiding van het Friesland College en Noorderpoort in Groningen nauwer samenwerken. Met een ambitieus team van jonge makers als docenten wordt het dan nog leuker, met spannende producties en heel veel leren.
